Ceviz ağacı, Anadolu’nun her bölgesinde yetişen bir ağaç türüdür. Genelde sulak , dere boyları ve vadileri çok seven, çınar ve meşeden sonra en uzun ömürlü devasa heybetli ,bir ağaç türüdür. Ceviz ağacı genelde sulak vadilerde ve dere boylarında, daha güzel ve heybetli yetişir. Ceviz ağacının meyvesinden, yaprağından, kabuğundan, kerestesinden ve ana kökünden istifade edilir. Meyvesi şekil olarak insan beynine benzeyen bir vitamin deposudur, yaprağı ve kabuğundan halı ve kilim dokumadaki, ipleri boyamada kullanır. Kerestesi, mobilya yapımında kullanılır ana kök silah sanayide dipçik ve kundak yapımında kullanılır. Ceviz ağacı her yerde yetişir de en iyisi orta Kızılırmak vadisinde yer alan Aksaray’a bağlı Ağaçören ilçesi ile Kırşehir’in Kaman ilçesinde yetişir ve adlarına coğrafi tescilli olan cevizlerin, Meyvesi çok ince kabuklu rengi beyaz ve aroması çok hoştur. Bu iki ilçe de her yıl, uluslar arası Ceviz festivali düzenlenir. Ve Kaman ile Ağaçören cevizlerinin kabukları çok ince olduğu için dünya standartlarının üzerinde ceviz içi elde edilir. İkisinin de birbirinden ayrı farklı özellikleri vardır. İkili, üçlü hatta dörtlü çatal olarak çok meyve verdiği herkesçe bilinmektedir. Bende insanoğlunun her şeyinden istifade ettiği faydaları saymakla bitmeyen bu ulu ağaç için. Ve bende şiirimle diyorum ki işte Ağaçören cevizi.
AĞAÇÖREN CEVİZİ
Her yerde yetişir olursa suyu
Çok ağır büyürler öyledir huyu
Asırlarca yaşar devasa boyu
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Dere köy, Şabanlı yüksektir yerin
Kütüklüye uzanır vadisi derin
Cevize çok uygun havası serin
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Kederli’ ye, Camili’ ye varalım
Cevizleri çırpmışlar mı soralım
Kuruduysa siparişi verelim
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Ceviz götürürler buraya gelen
Sofradan eksiltmez tadını bilen
Her sene adına yapılır şölen
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Coğrafi tescilli kodu farklıdır
Rengi, aroması, tadı farklıdır
Çok ince kabuklu adı farklıdır
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Meyvesi kabuklu kapalı kutu
İçindedir yağı, peyniri, sütü
Ceviz var iken ben neyleyim eti
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Yeşil yaprağıyla süslenir doğa
Kokusu çok hoştur değişir hava
Lokman hekim dedi her derde deva
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
İster yeşil olsun isterse kütük
Gövdesi heybetli dalları yetik
Geline çeyizdir ekmeğe katık
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Serindir gölgesi yolcuya dünek
Salıncak yaparlar çocuğa binek
Çok hoştur cevizin yaşını yemek
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Kök boya yaparlar rengi de yeşil
Halıda kilimde hep ışıl ışıl
Onu tartışmaya olmaz ki koşul
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
Sorarsanız eğer bura neresi
Aksaray ilinin yeşil ilçesi
Ben söyleyim size en meşhur nesi
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
İbrahim der ta ezelden şanlıydı
Soğuk suyu ceviziyle namlıydı
Ben çocukken eski adı Panlıydı
Ayrıdır cevizi Ağaçören’in
BEKDİKLİ HALK OZANI İBRAHİM DÜĞER KÜLTÜR BAKANLIĞI HALK ŞAİRİ
