Ekonomi

Kolukısa, “Araç Alırken, Expertiz Şart”

Bir­çok va­tan­da­şın mağ­dur ol­ma­sı­na sebep olan ikin­ci el araç satın alı­mın­da dik­kat edil­me­si ge­re­ken­le­ri an­la­tan Kır­şe­hir Saray Oto Ak­se­su­ar İşlet­me­ci­si Mah­mut Ko­lu­kı­sa, “Sa­na­yi­de us­ta­ya gös­ter­mek­le araç alın­maz, ex­per­tiz şart” dedi.

Gü­nü­müz­de sıfır araç al­ma­ya gücü yet­me­yen ve ikin­ci el araç almak is­te­yen va­tan­daş­lar az kul­la­nıl­mış araç­la­rı ter­cih edi­yor. Bu araç­lar ise iyi kont­rol edil­me­di­ği tak­dir­de pla­ka­ya iş­len­me­miş kaza ona­rım­la­rı or­ta­ya çı­ka­bi­li­yor. De­ği­şen­siz bo­ya­sız ola­rak sa­tı­lan araç­lar­da hasar kaydı gö­rün­me­se de ara­cın en önem­li yer­le­ri ona­rım gör­müş ola­bi­li­yor. Bu ona­rım­lar ise ara­cın de­ğe­ri­ni dü­şür­me­si­nin ya­nın­da, doğru ya­pıl­ma­dı­ğı tak­dir­de ka­za­la­ra yol aça­bi­li­yor ya da iş­le­vi­ni ye­ri­ne ge­ti­re­mi­yor. İkinci el araç alır­ken dik­kat edil­me­si ge­re­ken bir­çok unsur var­dır. Dik­kat edil­me­di­ği tak­tir­de so­run­lar­la kar­şı­la­şı­la­bi­lir, aracı ger­çek pi­ya­sa de­ğe­ri­nin çok daha üs­tü­ne satın ala­bi­lir veya al­dı­ğı­nız araç­tan mem­nun kal­ma­ya­bi­lir, zarar ede­bi­lir hatta do­lan­dı­rı­la­bi­lir­si­niz.

Peki araç satın alır­ken zor du­rum­da kal­ma­mak ve iyi bir ter­cih yap­mak için ne­le­re dik­kat edil­me­si ge­re­ki­yor? İşte merak edi­len tüm bu so­ru­la­rı Kır­şe­hir Saray Oto Ak­se­su­ar İşlet­me­ci­si Mah­mut Ko­lu­kı­sa, açık­la­dı.

Araç ala­cak­la­ra önem­li uya­rı­lar­da bu­lu­nan Mah­mut Ko­lu­kı­sa, yap­tı­ğı açık­la­ma­da şun­la­rı söy­le­di;

“SANAYİDE US­TA­YA GÖS­TER­MEK­LE ARAÇ ALIN­MAZ, EX­PERTİZ ŞART”

“Hile her sek­tör­de ola­bil­di­ği gibi bu sek­tör­de de mev­cut. Özel­lik­le in­ter­net üze­rin­den ya­pı­lan araç alım sa­tı­mın­da ka­po­ra do­lan­dı­rı­cı­lı­ğı olayı çok fazla ya­şa­nı­yor. Bu yüz­den araç alır­ken va­tan­daş­la­rın bu hu­sus­la­ra çok dik­kat et­me­si ge­re­ki­yor. Sa­na­yi­de us­ta­ya gös­ter­mek­le araç alın­maz. İkinci el oto­mo­bil alır­ken, mu­hak­kak eks­per­tiz yap­tı­rıl­ma­lı­dır. Ara­cın ki­lo­met­re­si­ne çok dik­kat edil­me­si ge­re­ki­yor. Hasar kaydı sor­gu­la­ma­sı ya­pıl­ma­lı ama ufak meb­la­lı küçük ha­sar­lar için de aracı al­ma­maz­lık ya­pıl­ma­ma­lı­dır.

Bun­lar si­gor­ta­lar ta­ra­fın­dan ya­pı­lan şi­şi­ril­me ha­sar­lar­dır. Yeni açı­lan ve ka­pı­nın önüne 2-3 araba ko­ya­rak ga­le­ri­ci­lik yapan es­naf­la­rın, in­san­la­rı nasıl mağ­dur et­ti­ği­ni he­pi­miz bi­li­yo­ruz. Araç alır­ken, yeri yurdu belli, kö­ke­ni bi­li­nen bir es­naf­tan araç alan va­tan­daş asla mağ­du­ri­yet ya­şa­maz. Tüm bun­la­rın ya­nın­da ikin­ci el olayı bi­raz­da şans işi­dir.

“AYAK­LI GALERİCİLER­DEN KA­ÇI­NIN”

“Oto­mo­bil sek­tö­rün­de şu anda sıfır araç­la­rın aşırı de­re­ce­de pa­ha­lı ol­ma­sın­dan do­la­yı, ikin­ci elde bir ha­re­ket­li­lik var. Pi­ya­sa­da şimdi her­kes ga­le­ri­ci­lik yap­ma­ya ça­lış­tı­ğı için so­run­lar ya­şa­nı­yor. Kendi ara­la­rın­da alım satım yapan “ayak­lı ga­le­ri­ci” diye tabir et­ti­ği­miz çok fazla insan mev­cut. Ba­kı­yor­su­nuz gü­nü­müz­de bir öğ­ret­me­nin dahi 3 tane ara­ba­sı var ve el al­tın­dan satış ya­pı­yor. Va­tan­daş­lar bu gibi hu­sus­lar­dan ka­çın­ma­lı. Böyle bir sa­tı­cı­dan araç al­dı­ğı­nız tak­dir­de iler­de bir arıza çık­tı­ğın­da size, ''Us­ta­ya gös­ter­din de aldın ya'' di­ye­rek işin için­den çıkma ih­ti­ma­li çok yük­sek­tir. Çünkü araç ile il­gi­li söy­le­di­ğin ile söy­le­me­di­ğin şey arası bin lira fark olu­şur.

“EMLAK VE İNŞAAT SEK­TÖ­RÜ­NÜN ÖLÜ OL­MA­SI İKİNCİ ELE RAĞ­BETİ ART­TIR­DI”

“Emlak ve in­şa­at sek­tö­rü­nün ölü ol­ma­sın­dan do­la­yı, şu anda ikin­ci el pi­ya­sa­sı daha iyi. İnsan­lar öde­me­le­ri­ni ya­pa­bil­mek için sı­fır­dan ka­çı­yor. Kredi fa­iz­le­ri­nin de çok yük­sek ol­ma­sın­dan do­la­yı ikin­ci ele rağ­bet var. Sı­fı­rı 120 bin lira olan bir ara­cın 5 bin 10 bin ki­lo­met­re yap­mış ola­nı­nı, 100 bin li­ra­ya ala­bi­lir­si­niz. Arada 20 bin lira fark var. Bu yüz­den ikin­ci el her zaman daha iyi­dir. Kışın ikin­ci el pi­ya­sa­sın­da da dur­gun­luk olur.

Çünkü okul­la­rın açıl­ma­sı, in­san­la­rın kış­lık mas­raf­la­rı­nın ço­ğal­ma­sı, gur­bet­çi diye tabir et­ti­ği­miz mem­le­ket­li­le­ri­mi­zin ya­şa­dık­la­rı ül­ke­le­re geri dön­me­si ve yaz se­zo­nu­nun ka­pan­ma­sı do­la­yı­sıy­la dur­gun­luk olu­şu­yor.

Yıl­so­nu her zaman için mas­raf ayı­dır. Yaz ayı gel­di­ğin­de mas­raf­lar kışa na­za­ran daha da aza­la­ca­ğı için in­san­la­rın maddi du­ru­mu da daha iyi olu­yor. Şu anda bizim sek­tör­de ölü du­rum­da.

“RENT A CAR'LARA RAĞ­BET ARTTI”

“Rent A Car'lara rağ­bet arttı. Gü­nü­müz­de in­san­lar 70-80 bin li­ra­lık ara­ba­la­rı­nı satıp gün­lük ya da haf­ta­lık ola­rak ki­ra­ya ve­ri­yor bunun üze­rin­den gelir elde edi­yor­lar. İnsan­lar da ih­ti­yaç­la­rı­na göre bu ki­ra­la­ma ola­yı­na bir re­ha­vet gös­ter­miş du­rum­da.

Bun­dan 3-5 ay ön­ce­si­ne ba­kar­sak her­kes 1+1 ev satın alı­yor­du. Çünkü aylık 750 TL ci­va­rın­da ki­ra­ya ve­ri­le­bil­me im­kâ­nı var. Şu anda 70 bin li­ra­ya araba alıp, aylık 2 bin 500 li­ra­dan ki­ra­ya ve­ren­ler var. Tabi tüm bun­la­rın ya­nın­da pa­ra­sı çok olup da ki­ra­la­ma ye­ri­ne kendi ara­ba­sı­na bin­me­yi ter­cih eden­ler de var. Es­ki­den ikin­ci el prim yap­maz­dı.

Al­dı­ğın­da zarar eder­din ama şimdi öyle bir durum yok. Sıfır araç pa­ha­lan­dı­ğın­dan ve ÖTV'nin, ver­gi­le­rin art­ma­sın­dan do­la­yı sıfır araç­la bir­lik­te ikin­ci el fi­yat­la­rı da yük­se­li­yor. İnsan­lar ar­tı­k­120 bin TL verip sıfır ara­ba­ya bin­mek­ten­se aynı pa­ray­la ikin­ci el daha yük­sek model ara­ba­la­ra bin­me­yi ter­cih edi­yor­lar.

Bunun için in­san­lar ikin­ci el de is­te­di­ği­ni ter­cih ede­bil­di­ğin­den do­la­yı ikin­ci ele yö­ne­li­yor. Sıfır ba­yi­le­ri de şu anda ikin­ci ele yö­nel­di ve bu­nun­la ayak­ta du­ru­yor. İkinci elde rahat satış im­kâ­nı mev­cut. Ta­nı­dı­ğı­nı­za, çev­re­ni­ze aylık tak­sit­le araç ve­re­bi­li­yor­su­nuz ama sı­fır­da bunu ya­pa­maz­sı­nız. Genel ola­rak in­ter­net­ten araç satın ala­nın pa­ra­sı ha­zır­dır. Şehir dı­şın­dan ge­le­ne kimse tak­sit­li araba ver­mez. Nakit pa­ra­sı olan­da Tür­ki­ye'nin ne­re­sin­de olur­sa olsun pa­zar­lık yapıp ala­bi­li­yor. İnsan­la­rın dö­nem­sel ola­rak eko­no­mi­den et­ki­len­me­si ve ya­tı­rım yap­ma­ma­sı pi­ya­sa­yı et­ki­le­ye­bi­li­yor. Ame­ri­ka'ya bir kafa tut­sak, dolar yük­se­lecek hemen pa­ra­yı do­la­ra ya­tı­ra­lım man­tı­ğı­na gi­den­ler olu­yor.”

“DEVİR İŞLEMİ ÖNEMLİ BUR HU­SUS­TUR”

Son ola­rak araç alım sa­tı­mın­da devir iş­le­mi­nin en önem­li nok­ta­lar­dan biri ol­du­ğu­nu be­lir­ten Ko­lu­kı­sa, “Araç sa­tı­şın­da en önem­li so­run­lar­dan bi­ri­si de devir iş­le­mi­dir. Ara­cın dev­ri­ni mut­la­ka alın. Öde­me­le­ri ise banka veya resmi yol ile ya­pa­lım. Bu işte res­mi­yet çok önem­li­dir. Çünkü alıcı elden para ve­re­rek bu işi res­mi­ye­te dök­me­den satış iş­le­mi ger­çek­leş­ti­ri­lir­se dava aça­rak her­han­gi bir ödeme ya­pıl­ma­dı­ğı iddia edi­le­bi­lir. Bun­lar do­lan­dı­rı­cı­la­rın yap­tı­ğı yön­tem­ler. İki ar­ka­daş ge­li­yor me­se­la, biri pa­ra­yı he­sa­bı­ma ya­tı­rı­yor ama ara­cın dev­ri­ni diğer ar­ka­da­şı alı­yor.

İşte o zaman mah­ke­me­ye gidip, ara­ba­nın pa­ra­sı­nı ben ya­tır­dım dev­ri­ni baş­ka­sı­na ver­di­ler di­ye­bil­me gibi bir durum olu­şa­bi­li­yor.

Dava açıp hem iddia et­tik­le­ri pa­ra­yı hem de ara­ba­yı ala­bi­li­yor­lar. Böy­le­lik­le hem araba satıp üze­ri­ne bir de pa­ra­sı­nı ver­miş ola­bi­li­yo­ruz. Bun­la­rın bir­çok ör­ne­ği­ne hem şahit olduk hem de ya­şa­dık.

(FAHRETTİN TOKER)