Sağlık

Kırşehir Nereye Bağlıydı? Hangi İlin İlçesiydi?

Kırşehir'in ilçe statüsüne düşürülmesinden yeniden il oluşuna uzanan tarih

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanından bu yana idari haritasında birçok değişiklik yaşandı. Bu değişimlerin önemli bir örneği, 20 Temmuz 1954 tarih ve 6429 sayılı kanunla Kırşehir'in il statüsünün kaldırılarak Nevşehir'e bağlanmasıydı. Aynı düzenlemeyle Çiçekdağı Yozgat'a, Kaman Ankara'ya, Hacıbektaş, Avanos ve Mucur ise Nevşehir'e bağlanmıştı.

Bu karar, Demokrat Parti (DP) hükûmetinin, 1954 seçimlerinde Kırşehir milletvekili seçilen Hacı Osman Bölükbaşı'na karşı bir siyasi hamlesi olarak yorumlandı. Bölükbaşı'nın DP’ye yönelttiği sert eleştiriler, bu kararın alınmasında etkili oldu.

Kırşehir'in Yeniden İl Oluşu

Kırşehir, ilçe statüsüne düşürülmesinden üç yıl sonra, 1 Temmuz 1957'de çıkarılan 7001 sayılı kanunla tekrar il statüsüne kavuştu. Ancak, eski kazalarından Avanos, Kozaklı ve Hacıbektaş Nevşehir’e bırakıldı. Bölükbaşı’nın memleketi olan Hasanlar köyü de yeniden Kırşehir'e bağlanmayarak Nevşehir’de kaldı.

Osman Bölükbaşı Kimdir?

1 Mart 1911’de Kırşehir’in Mucur ilçesinin Hasanlar köyünde doğan Osman Bölükbaşı, zeki ve güçlü hitabet yeteneği ile tanındı. İstanbul Erkek Lisesi'ni bitirdikten sonra, Maarif Vekâleti'nin bursuyla Fransa’da Nancy Üniversitesi'nde matematik ve astronomi eğitimi aldı. 1937’de yurda döndü ve öğretmenlik mesleğine başladı. 1946 yılında Demokrat Parti ile siyasete atıldı ve kısa sürede Anadolu’da “Anadolu Fırtınası” olarak tanınmaya başladı.

Bölükbaşı’nın siyasi söylemleri, “hürriyet” ve “demokrasi” vurgularıyla şekillendi. Ancak Demokrat Parti içindeki hizipleşme, onu partiden ayrılarak 1948’de Millet Partisi’ni kurmaya yöneltti.

Millet Partisi ve Muhalefet Yılları

Millet Partisi, geleneksel ve dini değerlere vurgu yaparken, bireysel hak ve özgürlükleri savundu. Ancak, hem CHP hem de DP tarafından “gerici” ve “karşı devrimci” olarak eleştirildi. Bu eleştiriler, 1950 seçimleri öncesinde iyice arttı.

Bölükbaşı, siyaset hayatı boyunca adaletsiz seçim uygulamalarına karşı mücadelesiyle ve sert eleştirileriyle tanındı. Özellikle 1946 ve 1950 genel seçimlerinde yapılan usulsüzlükleri sıkça dile getirdi.

Bölükbaşı'nın Türk Siyasetindeki Etkisi

Osman Bölükbaşı, Türkiye’de muhalefetin özgürlük mücadelesinde simge bir isim haline geldi. Gerek Demokrat Parti gerekse Cumhuriyet Halk Partisi'ne yönelik eleştirileri, Türk siyasetinde çok partili hayatın gelişimine katkıda bulundu. Bölükbaşı’nın mücadelesi, Kırşehir’in tekrar il olmasına zemin hazırlayan en önemli etkenlerden biri olarak görülüyor.

Kırşehir'in kısa süreliğine ilçe yapılması ve yeniden il olması süreci, Türkiye'de siyasi iradenin yerel yönetimler üzerindeki etkisinin çarpıcı bir örneğidir. Osman Bölükbaşı'nın siyasi kariyeri ise bu dönemin en dikkat çekici hikayelerinden biridir.