Yozgat'a bağlı sadece bir köy olarak biliniyordu. Boyalık adında bu mütevazı köy, zamanla bölgesinde önemli bir merkez haline gelmeye başladı. Fakat bu dönüşüm hiç de kolay olmadı. Ardında büyük mücadeleler barındıran bu geçiş süreci, Çiçekdağı'nın Kırşehir'e ilçe olarak bağlanmasını sağladı. Çiçekdağı'nın tarihindeki en önemli dönüm noktalarından biri, isminin değişmesi ve Kırşehir'e bağlanması oldu. Peki, Boyalık adlı bu köy nasıl Çiçekdağı ismini aldı? Bu sorunun yanıtı, birçok yerel efsane ve tarihi kayda dayanıyor. Ancak kesin olan bir şey var: bu değişiklik, ilçenin kaderini değiştirdi.
Çiçekdağı Yozgat'a bağlı farklı bir isim iken nasıl Çiçekdağı ismine aldı ve nasıl Kırşehir’e bağlandı haberin detayını kırşehirmemleket.com haber sitemiz okuyucularımız için araştırtık.
Kırşehir ilinin kuzeyinde yer alan Çiçekdağı ilçesi, stratejik bir konumda bulunuyor. Kuzey ve doğusunda Yozgat-Yerköy ile sınır komşusu olup, batısında Akçakent ilçesi, güneyden ise Boztepe ilçesi ve merkez ilçe ile çevrili. İl merkezine olan uzaklığı ise 65 kilometre. Bu coğrafi konum, Çiçekdağı'nın bölgesel öneminin bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
Çiçekdağı, köyden ilçeye dönüşen eşsiz bir hikayeye sahip. Tarihinde birçok dönüm noktası barındıran bu ilçe, günümüzde Kırşehir'in en önemli bölgelerinden biri olarak kabul ediliyor. Çiçekdağı 1845 yılında Boyalık adında bir köy iken Yozgat'ın Kızılkoca ve Sungurlu'nun Selmanlı Bucağına bağlı kalmış,Sultan Mecit saltanatının son yıllarında Mecidiye adı ile Yozgat'a bağlı bucak
olmuştur. 1855 yılında Mecidiye bucağı ilçe olarak örgütlenmiştir.1910 yılında ilçe sıfatı kaldırılmış Kırdök köyü ilçe olmuş ve buraya bağlanmıştır.Mecidiye 1912 yılına kadar bu ilçeye bağlı kalmıştır. 1912 yılında yeniden ilçe olmuş ,1914 yılında ise ilçe teşkilatı Mucur'a kaldırılmıştır. 1915 yılında tekrar ilçe haline getirilmiştir.1930 yılında ilçenin adı değiştirilerek Çiçekdağı olmuştur.
Akça kentin ilçe olmasıyla yüzölçümü 1409 Km.2 den 950 km2 ye düşmüştür. Toplam nüfusu 21059, Merkez nüfusu 6683 , köylerin toplam nüfusu 14376 dır. İki belediyesi ve 44 köyü vardır.
ÇİÇEKDAĞI İLÇESİNİN TARİHİ GELİŞİMİ
OSMANLI DÖNEMİ
1845-1923 yılları arasındaki dönemdir.Çiçekdağı'nın kuruluş yılının 1845 olarak tespit edilmesinin nedeni ismine yazılı belgelerde bu tarihden itibaren sonra rastlanılmaktadır.Çiçekdağı'nın daha önceki dönemlerde varlığını ispatlayacak yazılı yada yazısız bir belgenin olmaması kuruluşunun 1845 olduğunu göstermektedir.
Çiçekdağı kuruluş yıllarında Boyalık köyü adıyla anılıyordu.Boyalık köyü ilk zamanlar Yozgat'ın Kızılcakaya ve sonraları Sungurlu'nun Salmanlı nahiyelerine bağlanmıştır.İsmine Boyalık denmesinin nedeni ise halkının kök boyaları üretmesi ve bunlarla halı iplikleri boyamasındandır.Çiçekdağı'nın aynı adla anılan mahallesinde camiinin kenarına kurulmuştur.Çünkü bugün şehrin çekirdeğini oluşturan caminin yanında bulunan su kaynağının kuruluşundan beri aktığı bilinmektedir.Bir yerleşmenin kuruluş yerini belirleyen en önemli faktörlerini başında su olduğuna göre şehir ilk kuruluş yerini suya göre belirlemiştir. Sözü edilen su kaynağı ise 1936 yılında çeşme haline getirilmiş ve Boyalık çeşmesi olarak tarihteki yerini almıştır.Kuruluşundan on yıl sonra1855 'te zamanın padişahının ismiyle nahiye olmuştur.Mecidiye 1861 yılında ise kaza haline getirilmiştir.1900' lü yılların başlangıcında Mecidiye bin kişidir.Nüfus cami etrafında toplanmış,150-200 hanesi bulunan küçük bir kasaba olmuştur.Şehirde küçük bir çarşı , Belediye binası ve bir tanede sübyan mektebi bulunuyordu. 1910 yılında ilçe merkezi ilçeye bağlı Kırdök köyüne alınmış 1912 yılına kadar 1,5 yıl bu köyde kalmıştır.O tarihte Mecidiye tekrar kaza merkezi olmuşsa da ilçeye uğrayan Enver Paşanın kaza merkezini beğenmemesinden dolayı onun emri ile birinci dünya savaşının birinci yılı içinde merkez Mucur'a kaldırılmıştır.Daha sonraları Mecidiyelerin devamlı başvurusu sonucu tekrar aynı isimle kaza haline getirilmiştir.Osmanlı Zamanında Mecidiye kuruluş yerinde dışarıya taşınmış ve az gelişmiş bir kaza durumundaydı.
CUMHURİYET SONRASI DÖNEM
1924 yılında Mecidiye Yozgat' tan alınıp Kırşehir'e bağlanmıştır. 1930 yılında ise ismi çevresindeki dağın ismi verilerek ÇİÇEKDAĞI olarak değiştirilmiştir.
1954 yılında Kırşehir'in ilçe olması sonucu bir ara Yozgat iline tekrar bağlanan Çiçekdağı, 1957 yılında Kırşehir'in tekrar il olmasıyla, bu ile bağlanmıştır.
1920 yılında Yozgat ve dolaylarında çıkan ayaklanmaların bastırılmasında Çiçekdağı(Mecidiye) ilçesinin ileri gelenleri ve halkının çabaları kayda değer olaylardır.Mustafa Kemal'in Belediye Reisi Necip ve Müftü Hayrullah Efendiye göndermiş olduğu telgraf bunun en açık delilidir.
1960 İLE GÜNÜMÜZ ARASINDAKİ DÖNEM
Çiçekdağı'nın asıl gelişmesinin sağladığı dönemdir.1960 da ilçe merkezi Kırşehir -Yozgat karayolunun kenarına taşınmıştır ve bu tarihden itibaren gelişmeye başlamıştır. Bu dönemde şehrin gelişmesini sağlayan iki önemli sebep vardır. Birincisi komşusu Yerköy'den gelen insanların Çiçekdağı'nın doğusundaki Yerköy'e yakın kesimlerdeki elverişli alanlara yerleşmesdir.Diğeri şehirde kurulan eğitim, sağlık, idari ve tesislerin köylerle ilişkisinin artırması ile bir miktar nüfus çekmesidir.Bu hususta 1964' te kurulan yatılı lisenin önemli bir etkisi olmuştur.Çiçekdağı'nın bu dönemdeki gelişmesi ekonomik faaliyetlere değil de nüfus artışına bağlı olarak gerçekleşmiştir. Nüfusun artmasıyla birlikte ilçede bir çok okul açılmıştır.(Endüstri Meslek Lisesi 1974,Kız Meslek Lisesi 1996 de Osman Şevki ilköğretim okulu 1987,Turgut Yılmaz ilköğretim okulu 1977,F.Çakmak ilköğretim okulu 1976)
KURTULUŞ SAVAŞI YILLARINDA ÇİÇEKDAĞI İLÇESİNDEKİ MİLLİ FAALİYETLER
Çiçekdağı ilçesinde de bir milli örgütlenmenin olduğu ve Çiçekdağı halkının "Vatanımızda bir fert kalıncıya kadar ve memleket harabe zar halini alıncaya kadar devamla ve saadet-i millimiz uğruna çalışmaya azmettik" şeklinde bir ifadenin, irade-i Milliye gazetesinde yer almış olmasından anlaşılmaktadır. Çiçekdağı Müftüsü Hayrullah Alp Efendi de milli mücadele yanlısı olduğundan Yozgat ve dolaylarından başlayarak, Mecidiye (Çiçekdağı) sınırına kadar yayılan Çapanoğlu isyanına karşı yörenin huzur ve güvenliğini sağlama yolunda gösterdiği üstün gayret nedeniyle, Mustafa Kemal Paşa tarafından gönderilen bir telgrafla tebrik edilmek suretiyle onurlandırılmıştır. Bu arada TBMM Hayrullah Bey'den, asker toplayarak beldenin güvenliğini de sağlamasını istemiş ve Mecidiye'yi kendisine emanet etmiştir. Ayaklanma bölgesi Yozgat'a sınır olan Mecidiye ilçesinin Belediye Başkanı Necip Bey, 14 Haziran 1920'de isyancıların Çiçekdağı'na yürümeleri üzerine, ilçede bulunan otuz üç jandarma ile asileri durdurmanın mümkün olmadığını, bir subay ve bir erin dışındaki jandarmaların kaçtığını, bölgeye Nevşehir jandarmasının yardıma gelmesini veya halktan milli kuvvetler kurulmasının gerektiğini belirten bir telgrafı Genel Kurmay Başkanlığı'na çekmiştir.
Çiçekdağı Belediye Başkanı Necip Bey'in bu telgrafına karşı, TBMM Reisi Mustafa Kemal Paşa, Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisi ismet Paşa imzası ile gönderilen 16/17.06.1336 (1920) tarihli telgrafta: "Mecidiye Belediye Reisi Necip ve Müftü Hayrullah Efendilere:
"Salâ bet ve metanetinize ve memleketi muhafazada gösterdiğiniz sebat ve gayrete teşekkür ederiz. Araca şayan-ı itimat kimselerden miktar-ı kafi jandarma kayd ediniz ve mesarifini mal sandığından veya bir mahalden istikraz ederek tesviye ediniz. Devletin borcudur. Hemen tesviye olunacaktır.
Kaymakamlığı vekaleten biriniz deruhte eyleyiniz. Yıldığınız ustanın ne kadar kat' i bir surette te'dib olunduğunu bir iki günde görülecek ve zât-i âlileri Mecidiye büyükleri gibi kemal-ı metanet ile hareket edenlerin kadr ve şerefi anlaşılacaktır. Telgraf teli ile irtibatı muhafaza ederek her altı saatte bir vilayete ahvalden ma'lumat veriniz" emri verilmiştir.
Telgraf metninden anlaşılacağı üzere, Çiçekdağı Müftüsü Hayrullah Bey'den kaymakam vekilliği görevini de yapması istenmekle, Milli Mücadele'ye Çiçekdağı beldesi adına yetkili olarak destek olması sağlanmış oluyordu.
Yozgat ve yöresinde başlayan Çapanoğlu isyanının büyüklüğü ve gerekli önlem alınmadığı takdirde Çankırı ve Çorum'a kadar da yayılabileceği hususunda 16 Haziran 1920'de Genel Kurmay Başkanı Albay İsmet (İnönü) bu ayaklanmaları bastırmak için o sırada Çerkeş'te bulunan Albay Refet (Bele) Bey'e yazdığı telgrafta: "Yozgat düştükten sonra Çorum ve Çankırı'nın da tehlikeye düşmesi muhtemeldir. Bunlar da düşerse kargaşalık çok genişlemiş olur. Çerkeş'te toplanan kuvvetle Çankırı'ya hareket gereklidir. Ne vakit hareket edeceğinizi bildiriniz. Ethem kuvvetleri 18 Haziran akşamı Ankara'da toplanabileceklerdir" diyerek isyanın boyutları hakkında aydınlatıcı bilgiler vermektedir.
Yozgat'taki isyan konusunda ise Kırşehir Milletvekili Rıza Bey ve Trabzon Milletvekili Hüsrev (Gerede) Bey 17 Haziran 1920 tarihinde TB.M.M.'ne gönderdikleri ortak telgrafta: "Yozgat ayaklanması Ankara Valisi Yahya Galip Bey'in idaresizliği, belki de düzenlediği fesat yüzünden çıkmıştır" diyerek, bu konudaki görüş ve düşüncelerini dile getirmişlerdir.
Yozgat'taki Çapanoğlu isyanının bastırılması hakkında Genel Kurmay Başkanı İsmet (İnönü) Bey'in Çerkez Ethem Bey'e yazmış olduğu telgrafta: "Akdağ Madeni, Yozgat, Alaca isyancıların; Yenihan, Tokat, Mecitözü, Çorum, Sungurlu, Keskin ve Mecidiye bizim elimizdedir" demektedir. Böylece Çapanoğlu Celal Bey'in başında bulunduğu isyancıların, Kırşehir'de taraftar bulamadığı ve Çiçekdağı sınırlarında durdurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Bu sırada isyan i bastırmak için bölgeye gelen Kılıç Ali Bey'e, Çapanoğlu Celal Bey tarafından gönderilen mektupta; "Halife ordusunun maksadı Mustafa Kemal ile yedi arkadaşını yakalamaktır. Kırşehir Mebusu M. Rıza Bey ile temas ve muhabere halindeyiz. Kırşehir üzerinden Ankara'ya yürüyeceğiz" şeklinde bir ifade kullanmışsa da, bu ifadenin doğruluk derecesi şüphelidir. Çünkü, Kırşehir Mebusu Rıza Bey, TBMM tarafından Trabzon Milletvekili Hüsrev (Gerede) Bey ile birlikte, bu isyanın genel durumu hakkında tespitlerde bulunmak üzere bölgeye gönderildiği gibi, TBMM Başkanlığı'na çekmiş oldukları telgrafta, isyanın büyümesinin sorumlusu olarak Ankara Valisi Yahya Galip Bey'i göstermişlerdir.
Görüldüğü gibi Çiçekdağı halkı ,müftüsü (kaymakam vekili) ve belediye başkanı ile isyana, isyancılara karşı koymuş, TBMM'nin yanında yer almış ve Kırşehir üzerinden Ankara'ya yürümek isteyen Çapanoğlu'nun planlarını bozarak başarısız kılmıştır, böylece milli mücadelenin kazanılmasında önemli bir rol oynamıştır.
ÇİÇEKDAĞI'NIN TÜRKİYE ÜZERİNDEKİ YERİ VE SINIRLARI:
- Çiçekdağı İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak Bölümünde Kırşehir iline bağlı bir ilçedir ve Kırşehir' in kuzeyinde bulunmaktadır. 950 km² yüzölçüme sahip ilçenin merkezi 25 km²' lik bir alana sahiptir. İlçe merkezinin rakımı (deniz seviyesinden yüksekliği) 936 m. dir. Çiçekdağı' na bağlı 2 kasaba, 44 köy ve 3 mezra vardır.
1-MATEMATİK KONUMU: Çiçekdağı ilçesi 390 40' kuzey enlemi ile 340 30' doğu boylamı arasında yer almaktadır.
2-SINIRLARI: Çiçekdağı ilçesinin doğusunda Yozgat İline bağlı Yerköy İlçesi, güneyinde Kırşehir' in merkez ilçesi ve Bozteper İlçesi, batısında Akçakent ve Keskin İlçesi, Kuzeyinde Kırıkkale İli bulunmaktadır.
Çiçekdağı bağlı olduğu Kırşehir' e 67 km. mesafede bulunmaktadır. Kırşehir'le bağlantısı 1300 m. Yüksekliğindeki Çiçekdağı Geçidi ile sağlanır. Başkent Ankara' ya 187 km. mesafededir. Komşusu bulunduğu Yerköy ilçesi üzerinden 7 km.' lik bir yolla Ankara - Erzurum Karayoluna bağlanır. En yakın demiryolu istasyonu 5 km. mesafede bulunan Yerköy İstasyonudur.
II- ÇİÇEKDAĞI'NIN FİZİKİ COĞRAFYASI
1- YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Çiçekdağı tamamıyla bir plato alanı içerisinde yer almaktadır. Plato çevresine göre yüksekte kalmış ve akarsular tarafından parçalanmış yüksek düzlükleri ifade eden bir yeryüzü şeklidir. İlçemizin yer aldığı plato Yozgat ve çevresini kapsayan Bozok Platosunun devamı niteliğindedir. Çiçekdağı ilçesinin yer aldığı platodaki başlıca akarsular Delice Irmağı ve bunun bir kolu olan Cender Deresidir. Çiçekdağı ilçe merkezi platonun yüksekliğinin azaldığı nispeten daha düz bir alanda kurulmuştur.
İlçemizin bulunduğu alanda plato dışında aşağıda belirtilen yeryüzü şekillerine de rastlanmak mümkündür:
Dağlar: İlçede bulunan başlıca dağ ilçesinin batısındaki platonun ortasında yükselen ve aynı zamanda ilçeye ismini veren Çiçekdağı' dır.Yükseltisi, 1.691 metredir. Çiçekdağı, Delice Irmağa akan derelerin açtığı derin vadilerle parçalanmıştır.
Tabanlı Vadiler: Tabanlı vadi akarsu yatağının her iki yakasında bulunan geniş düzlükleri ifade eder. İlçemizde Delice ve Cender Irmakları yatağında tabanlı vadiye rastlamak mümkündür.
Münferit (Tek) Tepeler: Çevresine göre yüksekte kalmış ancak nispi yüksekliği fazla olmayan kabartılara tepe veya münferit (tek) tepe denilir. İlçemizdeki bazı tepeler ve deniz seviyesine göre yükseklikleri şöyledir:
Attepesi : 1422 m.
Loru Tepesi : 1324 m.
Çamlık Tepe : 1320 m.
Çatalyüce Tepesi : 941 m
Zenibağ Tepesi : 1126 m
2-İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:
A-İKLİMİ:
Çiçekdağı karasal iklimin hüküm sürdüğü bir ilçedir. Yazlar sıcak ve kurak geçerken, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. En yağışlı mevsim ise ilkbahardır. İlkbahar mevsiminde bütün İç Anadolu'da olduğu gibi Çiçekdağı'nda da halk arasında "Kırk İkindi Yağmurları" adı verilen konveksiyonel (yükselim) yağışları görülür. Bu yağışlar havaların ısınmaya başladığı nisan ayından haziran ayının başlarına kadar devam eder. Öğleye kadar ısınan ve yükselen hava dikey hareket sonucu soğur, yoğunlaşır , bulutlanma meydana gelir ve genellikle sağanak şeklinde yağmur yağar. İşte bu şekilde oluşan yağışlara konveksiyonel yağışlar denir.
İlçemizin sıcaklık ve yağış durumuyla ilgili bazı sayısal verileri aşağıya çıkarılmıştır:
Yıllık Ortalama Sıcaklık : 11.2 C0
En Soğuk Ay (Ocak Ayı) Ortalaması : -2,5 C0
En Sıcak Ay (Haziran Ayı) Ortalaması : 23 C0
Yıllık Yağış Miktarı : 364 mm.
Yağışların Mevsimlere Dağılışı : İlkbahar : %34.3
Yaz : %12.5
Sonbahar : %22.3
Kış : %30.9
Çiçekdağı'nda fazla şiddetli rüzgarlara rastlanmaz. Güneyden samyeli, kuzeyden yıldız ve kuzeydoğudan poyraz adı verilen rüzgarlar esmektedir.
B-BİTKİ ÖRTÜSÜ:
Çiçekdağı ilçesinde hakim bitki örtüsü bozkır (step) ' dır. Bozkır ilkbahar mevsiminde yağışlarla beraber yeşeren ve yaz kuraklığıyla sararan ot topluluklarına denir.
Ancak Çiçekdağı ilçe merkezinin güneyi ve batısına doğru gidildikçe bitki örtüsünde bir takım değişiklikler meydana gelmektedir. 1100 m yüksekliğe kadar bozkırlara çalı toplulukları eşlik eder. Bu yükseklikten sonra Çamlıktepe mevkiinde karaçam ormanlarına, güneybatıda ise meşe ormanlarına rastlanmaktadır. Çamlıktepe ve Attepesi mevkilerindeki ormanlık alanlar Çiçekdağı ve çevresi için bir mesire ve dinlenme yeridir. Kırşehir İlinin en önemli ormanlık alanları Çiçekdağı ve çevresinde bulunmaktadır.
3-AKARSULAR:
Çiçekdağı ilçesi akarsular bakımından fazla zengin değildir. İlçede yer alan başlıca ırmaklar Delice Irmağı ve Cender Deresidir. Delice Irmağının küçük bir kesimi ilçemiz topraklarında akmaktadır Ayrıca bu ırmak Çiçekdağı - Yerköy sınırını da oluşturmaktadır. Delice Irmağı Kızılırmağın bir koludur. Cender Deresi ise Delice Irmağın bir koludur.
Her iki ırmakta düzensiz bir rejime sahiptir. İlkbahar mevsiminde eriyen kar suları ve yağmurlar nedeniyle taşıdıkları su miktarı fazladır. Yaz mevsiminde ise kuraklık nedeniyle çok az su taşırlar.
4-TOPRAKLAR:
Çiçekdağı ilçesinde görülen başlıca toprak çeşitleri şunlardır:
Kahverengi Topraklar (İlçemizde en geniş yeri kaplayan toprak çeşididir.)
Alüvyal Topraklar
Kolüvyol Topraklar
Kırmızı Kahverengi Topraklar
Kahverengi Orman Toprakları
