Kurban nasıl kesilir? Kurban kesimi şartları nelerdir? Kurban kesimi ne zaman biter?
Allah için ibadet eden, kurban kesmeye niyetlenen ve kurban kesmesi farz olan Müslümanlar, Kurban Bayramı yaklaşırken İslami şartlara uygun olarak kurban nasıl kesilir, dini kurallar çerçevesinde kurban kesimi şartları nelerdir? Kırşehir’de vatandaşlar bu gibi soruları sıkça soruyor. Kurban Bayramı süresince veya adaklık, akika kurbanı gibi özel kurban durumunda, kurban nasıl kesilir?
Kurban Bayramı’na 1 gün kala Kırşehir’de vatandaşlar sıkça kurbanlarının nasıl kesileceğini, islami şartlara uygun nasıl kesebileceğini sorgulamaya başladı.
Kurban Nasıl Kesilir?
Hemen hemen herkesin bir bilgisi olduğu; fakat bir sonuca ulaşamadığı kurban nasıl kesilir Diyanet tarafından yayımlanan kitapta en net haliyle açıklanmıştır. Diyanet İşleri Yüksek Kuruluna göre kurban keserken dikkat edilmesi gerekenler aynen aşağıdaki gibidir:
Kurban keserken aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
a) Usulüne göre bir kesim yapmış olmak için hayvanın yemek ve nefes borularıyla, iki atardamarından en az birinin kesilmesi gerekir. Bu şekilde yapılan bir kesim sırasında, hayvanın omuriliğinin kesilmesi mekruhtur. Bu konuda etlik kesim ile kurbanlık kesim arasında bir fark yoktur.
b) Hayvanın canı çıkmadan başının gövdesinden ayrılmamasına özen gösterilmelidir.
c) Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet edilmemelidir. Bu nedenle hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve boğazlama işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmelidir.
d) Çevre temizliği için gerekli tedbirler alınmalıdır.
f) Hayvanların bir diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına azami özen gösterilmelidir.
Kurban Kesimine Hazırlık Aşaması
Kurban kesmek için belirli şartları yerine getirmek gerekir:
Kurban kesecek kişi Müslüman olmalıdır.
Ergin ve akıl sağlığı yerinde olmalıdır.
Kurban kesecek kişi abdest almalıdır. Kurban kesmek Allah’a yakın olmanın bir yolu olduğu için, Allah’ın huzurunda abdestli olmak gereklidir.
Kurban kesme işinde tecrübeli olmalıdır; hayvana acı çektirmek dinimizce uygun görülmez.
Kurban kesilirken veya herhangi bir niyetle kurban adanırken kurban tekbiri getirilmesi gereklidir.
Kesim alanı temizlenmelidir.
Kurbanın kesileceği alanda derin bir çukur kazılmalıdır.
Hayvan, eziyet edilmeden, tecrübeli kişiler tarafından kesilmelidir. Bu kişiler kasap veya işinin ehli insanlar olabilir.
Kurban kesen kişinin kıbleye dönerek kesmesi de sünnettir.
Her hayvan kesilirken yeniden besmele çekilmelidir.
Kurban Kesim Aşaması
Büyükbaş kurban nasıl kesilir ve küçükbaş kurban nasıl kesilir sorunuza tek cevabı vermek daha uygun olacaktır. Diğer kurbanlık hayvanların, kesim anını görmesi de uygun görülmez.
Peki, kurban nasıl kesilir?
Kurbanlık hayvanın ayakları bağlanır. Bu durum onun kaçmasını önler.
Kurbanlığın gözleri bir tülbent ile bağlanırsa uygun olur.
Kesime hazır olunduğunda 3 defa bayram tekbiri okunmalıdır: “Bismillahi Allahu ekber” denilir ve hayvanın boğazı kesilir.
İslami kurallara göre kurbanlık hayvanın yemek ve nefes boruları ile iki atardamardan en az birinin kesilmesi gerekir.
Omuriliğinin kesilmesi mekruhtur.
Hayvana acı çektirmemek, süreci profesyonellikle çabucak halletmek gereklidir.
Hangi Hayvanlar Kurbanlık Olur, Hangileri Olmaz?
Öncelikle kurbanlık hayvanın sağlıklı ve organlarının tam olması gereklidir. Doğuştan gelen bir boynuz eksikliği veya kulak yırtıklığı gibi rahatsızlığı olan hayvanlar kurbanlık kabul edilir. Fakat sonradan oluşan ve etin sağlığını etkileyecek hayvanlar kurbanlık olarak kabul edilmez.
Din İşleri Yüksek Kurulunca kurban edilecek hayvanın özellikleri aynen aşağıdaki gibidir:
Kurban edilecek hayvanlar hangi nitelikleri taşımalıdır?
Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, organları tam ve besili olması, hem ibadet açısından, hem de sağlık bakımından önem arz eder. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 6).
Ancak, hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, memelerinin yarıdan daha azının olmaması, kurban edilmesine engel değildir. (Kâsânî, Bedâi‘, V, 75-76). Bunun yanında kesileceği yere gidemeyecek derecede topal olan hayvanlar da kurban edilemez. Buna göre hayvanın değerini düşürücü nitelikteki kusurlar kurbana engeldir.
Şâfiî mezhebinde, genel olarak yukarıda sayılan kusurlardan birinin bulunması, bir hayvanın kurban olmasına engel teşkil ettiği gibi, uyuz olan hayvanlar ile yem yemesini engelleyecek derecede dişlerinin bir kısmı dökülmüş olan hayvanların da kurban edilmesi caiz değildir (Nevevî, el-Mecmû‘, VIII, 399-404).
Kurbanlıkların yaşı da önemli bir konudur. Kameri yıl hesabına göre hesap yapıldığında:
Devede 5
Sığır ve mandada 2
Koyun ve keçide 1
6 ayını dolduran gösterişli koyun ve keçiler kurban edilebilir.
Dinen dişi hayvanların kesilmesi uygun görülmez. Bunun nedeni ise cinsin soy devamını korumaktır. Deve, sığır, manda, koyun ve keçi dışındaki hayvanlar kurbanlık olarak kabul edilmemektedir. Maliki ve Şafi mezhebine göre erkek hayvanların kurbanlık olarak seçilmesi uygun görülür. Hanefi mezhebinde ise dişi hayvanların daha faziletli olduğu ifade edilir.
Ayrıca verilen fetvalarda “Kurbanlık hayvanın şaşı, topal, uyuz ve deli olmasında, doğuştan boynuzlu veya boynuzsuz veya boynuzunun azı kırık bulunmasında, kulaklarının delinmiş veya enine yarılmış olmasında, kulaklarının uçlarından kesilip sarkık bir halde bulunmasında, dişlerinin azı düşmüş olmasında, cinsel organı bulunmamasında, vurulmuş olarak bulunmasında bir sakınca yoktur; bu hayvanlar kurban edilebilirler.” ifadesi yer almaktadır.
Kurban Kesimi Ne Zaman Biter? Kaç Gün Sürer?
Kurban kesimi, Kurban Bayramı namazı kılındıktan sonraki 3 gün içinde yapılmalıdır. Arife günü ve bayramın 4. günü kurban kesilmez. Bu süre, mezhepler arasında değişmektedir. Bayram namazının kılındığı yerlerde, namaz kılındıktan sonra kurbanlar kesilmek için hazırlanır.
Hanefi mezhebine göre en son kesim süresi bayramın 3. günüdür. Şafi mezhebinde ise 4. güne kadar kesmek için süre ayrılmıştır. (FAHRETTİN TOKER)
